Thí điểm tách giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án đầu tư
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, việc xây dựng đề án nhằm tạo cơ chế thí điểm không chỉ đối với việc tách công tác giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập mà còn bao gồm một số cơ chế bảo đảm việc thực hiện dự án giải phóng mặt bằng được tách riêng, nhằm tạo điều kiện triển khai công tác giải phóng mặt bằng ngay sau khi phê duyệt chủ trương đầu tư đối với các dự án có phạm vi sử dụng đất rõ ràng, rút ngắn thời gian hoàn thiện dự án, giảm chi phí giải phóng mặt bằng có thể phát sinh thêm sau khi dự án được phê duyệt chủ trương đầu tư, hạn chế việc điều chỉnh dự án. Tạo điều kiện đẩy nhanh xây dựng khu tái định cư, cho phép đi trước một bước so với việc thực hiện xây dựng, lắp đặt dự án tổng thể.
Đặc biệt, công tác giải phóng mặt bằng được tách thành dự án độc lập, không tính vào thời gian thực hiện dự án, tạo thêm thời gian, giảm bớt áp lực về tiến độ thực hiện cho các khâu đấu thầu, xây lắp … qua đó gián tiếp nâng cao chất lượng công trình. Nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị đầu tư, tính khả thi của các dự án, bảo đảm thực hiện các cam kết quốc tế đối với các dự án ODA có yêu cầu mặt bằng sạch và các cam kết của địa phương trong đóng góp vốn ngân sách nhà nước do mình quản lý trong thực hiện dự án.
Quan điểm xây dựng Đề án là, xây dựng cơ chế, chính sách để tạo sự chủ động, thông thoáng, linh hoạt trong triển khai dự án; phân định rõ trách nhiệm, thẩm quyền từng cấp, từng ngành trong từng giai đoạn chuẩn bị và thực hiện dự án đầu tư để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giảm chi phí; bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước gắn với trách nhiệm của người đứng đầu.
Phát huy, nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực sẵn có, tạo điều kiện thu hút các nguồn lực từ các thành phần kinh tế khác tham gia xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nhằm tạo chuyển biến rõ nét trong đột phá chiến lược về hạ tầng, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đề ra.
Mục tiêu xây dựng Đề án nhằm cụ thể hóa nội dung về giải pháp thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 được Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII quyết nghị tại Hội nghị lần thứ ba. Làm căn cứ để xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về việc tách dự án hỗ trợ, bồi thường, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập, trọng tâm là các dự án đầu tư công, dự án hợp tác công-tư (PPP) cùng với các quy định, cơ chế thí điểm đối với nội dung này làm cơ sở xem xét, sửa đổi chính sách có liên quan.