Căn hộ cho thuê mất giá vì bị áp thuế

Siết chặt để chống thất thu thuế

Cả Hà Nội và TP. HCM mới đây đã có những động thái nhằm siết chặt việc thu thuế từ cho thuê căn hộ.

Cụ thể, ban chỉ đạo chống thất thu ngân sách nhà nước TP. HCM ban hành kế hoạch thí điểm thu thuế người cho thuê căn hộ, văn phòng, diện tích mặt bằng kinh doanh trong nhà chung cư.

Các chung cư được thí điểm thu thuế nằm trên địa bàn Quận 11 gồm chung cư Res 11, khu nhà ở thương mại Thuận Việt, cao ốc Bảo Gia, chung cư 70 Lữ Gia, cao ốc Khải Hoàn và cụm chung cư The EverRich.

Cục thuế TP Hà Nội cũng vừa có công văn chỉ đạo các chi cục thuế quận, huyện, thị xã, khu vực trên địa bàn tăng cường phối hợp quản lý thuế đối với hoạt động cho thuê nhà.

Khi cho người nước ngoài thuê nhà, chủ nhà phải thực hiện khai báo tạm trú, kê khai thuế; nếu không sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Nhiều chủ nhà cho rằng quy định này bất hợp lý, đặc biệt trong bối cảnh thị trường nhà ở cho thuê bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19, đồng thời làm tăng giá thuê nhà. Tuy nhiên, việc thu thuế từ cho thuê căn hộ, văn phòng, mặt bằng kinh doanh trong nhà chung cư không phải là quy định mới.

Việc thu thuế nhà ở cho thuê đã được quy định từ nhiều năm nay với mức thuế 10% cho những hợp đồng cho thuê có giá trị trên 100 triệu đồng. Tuy nhiên, việc triển khai trên thực tế gặp nhiều khó khăn, dẫn đến không thu được thuế.

Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc công ty luật Anvi cho rằng, nếu việc thu thuế đối với các hoạt động kinh doanh phát sinh lợi nhuận của doanh nghiệp rất rõ ràng thì việc cho thuê căn hộ chung cư thường là do các cá nhân, hộ kinh doanh thực hiện.

Những cá nhân này không đăng ký hộ kinh doanh, mặt khác, người thuê nhà cũng là những cá nhân, hộ gia đình nhỏ lẻ, không có nhu cầu lấy hoá đơn GTGT. Do đó, cơ quan thuế rất khó kiểm soát được hoạt động cho thuê để thu thuế.

Đây chính là nguyên nhân khiến quy định thu thuế hoạt động cho thuê căn hộ vẫn chưa thể thực hiện, ông Đức nhấn mạnh.

Để khắc phục thực trạng này, ban chỉ đạo chống thất thu ngân sách nhà nước của TP. HCM sẽ làm việc với ban quản trị chung cư để thu thập danh sách các hộ cho thuê căn hộ, các hộ trực tiếp kinh doanh tại chung cư.

Đồng thời, cơ quan này cũng phối hợp với công an quản lý địa bàn rà soát danh sách khai báo tạm trú, tạm vắng, danh sách có đăng ký thường trú để tuyên truyền cho chủ các căn hộ có biến động về khai báo tạm trú để tự khai thuế, nộp thuế cho thuê nhà, căn hộ. Những cá nhân, tổ chức cho thuê căn hộ, nhà ở, văn phòng trong chung cư sẽ được hướng dẫn kê khai và nộp thuế điện tử.

Giải pháp này được nhiều chuyên gia cho rằng sẽ phần nào quản lý được việc cho thuê nhà chung cư và hạn chế việc người dân trốn thuế trên địa bàn thành phố.

Tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản

Khẳng định mọi hoạt động kinh doanh có lợi nhuận đều phải đóng thuế và việc thu thuế cho thuê căn hộ chung cư là hoàn toàn cần thiết và phù hợp, nhưng ông Nguyễn Văn Đính, Phó chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam vẫn không khỏi lo ngại về những tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản.

Theo ông Đính, trong bối cảnh hiện nay, hoạt động cho thuê căn hộ chưa mang lại nhiều lợi nhuận cho các nhà đầu tư. Tại TP. HCM và Hà Nội, lợi nhuận từ việc cho thuê căn hộ mang lại hiệu quả rất thấp, thậm chí còn thấp hơn cả lãi suất tiền gửi tiết kiệm ngân hàng.

Lấy dẫn chứng một căn hộ 100m2 có giá từ 4 - 5 tỷ đồng chỉ cho thuê chỉ được 10 - 20 triệu đồng/tháng, đầu tư căn hộ cho thuê thực chất "thua" gửi ngân hàng.

"Bản thân hiệu quả của việc đầu tư căn hộ cho thuê đã rất kém hấp dẫn, giờ cộng thêm với mức thuế cho thuê căn hộ 10%, chắc chắn sẽ ảnh hưởng rất lớn đến lợi nhuận và tâm lý của các nhà đầu tư trên thị trường này", ông Đính nhìn nhận.

"Hệ quả là thị trường bất động sản không khuyến khích được các nhà đầu tư mua căn hộ kinh doanh, làm giảm lực cầu của thị trường", ông Đính dự báo.

Ông Đính đề xuất có thuế tạm hoãn thu thuế một thời gian hoặc áp mức thuế 2 - 3% bởi cho thuê căn hộ đây là hoạt động kinh doanh nhỏ lẻ, lợi nhuận thấp, không giống với hoạt động kinh doanh chuyên nghiệp của các công ty, doanh nghiệp.