3 siêu dự án ở TP. HCM lỡ hẹn năm 2021

Thay vì chuẩn bị công tác cho việc vận hành vào cuối tháng này thì dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng ở TP. HCM vẫn đang tạm dừng thi công nhiều hạng mục, tuyến metro số 1 xin thêm thời gian hai năm, cầu Thủ Thiêm 2 cũng lùi thời gian hoàn thành.

Người dân mong chờ dự án giao thông lớn

Tháng 11 vừa qua, thông tin dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông (TP. Hà Nội) chính thức đi vào vận hành nhận được nhiều sự quan tâm, chú ý của người dân. Sau hơn 10 năm thi công với biết bao trắc trở, cuối cùng dự án này cũng có thể về đích. Sự hồ hởi của người dân Hà Nội khi trải nghiệm tuyến đường sắt này cũng khiến người dân TP. HCM cảm thấy nôn nao.

Người dân TP. HCM nôn nao là có lý do, bởi dự án metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) cũng chật vật hơn 10 năm nay. Đáng lẽ dự án sẽ hoàn thành cuối năm 2021 nhưng phải dời lại thêm hai năm nữa.

“Ngày 26/11/2021, qua rà soát và đánh giá toàn bộ tình hình của dự án, liên danh NJPT (tư vấn chung) đã có công văn báo cáo đánh giá kế hoạch mục tiêu của dự án. Liên danh NJPT phân tích thời gian khả thi để hoàn thành công tác thi công và đề xuất ngày vận hành thương mại là cuối quý IV-2023” - công văn hỏa tốc của Ban quản lý đường sắt đô thị TP (MAUR) gửi UBND TP. HCM cuối tháng 11 nêu.

Tương tự, cũng vào tháng 11, thông tin cống ngăn mặn lớn nhất miền Tây ở tỉnh Kiên Giang (cống Cái Lớn - Cái Bé với vốn đầu tư 3.300 tỷ đồng) đang vận hành thử nghiệm và sắp hoàn thành càng khiến người dân TP. HCM mong ngóng dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng.

Dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng ở TP. HCM đang tạm ngưng thi công nhiều hạng mục và chưa có thời gian về đích.

“Nhìn những hình ảnh đẹp của cống ngăn mặn lớn nhất miền Tây sắp hoàn thành mà cảm thấy rất bồi hồi. Đáng lẽ ra TP chúng ta cũng có dự án như vậy đi vào hoạt động rồi” - anh Ngọc Lễ, một người làm trong ngành xây dựng ở TP. HCM vừa đi ghi hình ảnh của cống ngăn mặn ở Kiên Giang về, cho biết.

Dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng khởi công giữa năm 2016 nhằm kiểm soát ngập do triều; chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu cho diện tích 750km2 với khoảng 6,5 triệu dân thuộc khu bờ hữu sông Sài Gòn và trung tâm TP.

Dự kiến tiến độ trước đây, dự án có thể hoàn thành vào cuối năm 2021. Tuy nhiên, với nhiều khúc mắc như hiện nay (trong đó có việc giải ngân và ký kết phụ lục hợp đồng), dự án chưa xác định ngày về đích.

Một dự án khác là cầu Thủ Thiêm 2 nối trung tâm TP. HCM với khu đô thị Thủ Thiêm cũng dự kiến hoàn thành vào tháng 4 năm sau, thay vì trong năm nay như dự kiến trước đó. Đây cũng là một trong những công trình trọng điểm cấp bách của TP.

Cần quyết tâm, tập trung hơn nữa

TS Võ Kim Cương, nguyên Phó kiến trúc sư trưởng TP. HCM, đánh giá: “Chúng ta cần nhìn lại bản thân và chắc chỉ Việt Nam mới có những công trình kéo dài hàng chục năm như vậy. Chúng ta phải xem lại hợp đồng có ràng buộc chặt chẽ hay không, rồi thời hạn thi công, nhiều lý do đặc biệt về sử dụng đất, giải phóng mặt bằng kéo theo sự đình trệ kinh khủng của dự án”.

Ông Cương dẫn ví dụ tuyến metro số 1, nguyên nhân chậm trễ cần phải được phát hiện sớm hơn chứ không để mọi thứ cứ trôi đi. Chúng ta cũng phải tìm cách giải quyết, phải có thủ tục nghiêm hơn để đảm bảo thời gian hoàn thành dự án.

“Người ta làm một năm thì chậm mấy tháng thôi, chứ mình làm một năm chậm luôn cả chục năm, cứ điểm lại các công trình lớn là sẽ thấy. Chúng ta phải tìm hiểu kỹ lý do chậm để tìm cách tháo gỡ, chứ còn cứ nói chung chung thì không giải quyết được vấn đề” - ông Cương nói.

Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn cũng cho rằng việc gia hạn thời gian hoàn thành của tuyến metro số 1 thì phải có sự tính toán sát sao.

“Như ảnh hưởng của dịch Covid-19 tới dự án, việc ảnh hưởng dự án như thế nào thì phải có lập luận cụ thể, có kế hoạch cụ thể chứ không thể cứ thế mà xin gia hạn một thời gian dài tới vài năm nữa” - ông Sơn lý giải.•

Ba nguyên nhân khiến metro số 1 chậm trễ

Trong văn bản hỏa tốc gửi UBND TP. HCM, MAUR cho biết có ba nguyên nhân khiến tuyến metro số 1 bị chậm trễ.

Thứ nhất: Dịch Covid-19 tái bùng phát lần thứ tư tại TP. HCM và các nước trên thế giới đã ảnh hưởng đến tiến độ thi công của toàn dự án. Theo kế hoạch lũy kế tổng tiến độ toàn dự án đến cuối năm là 91%, tuy nhiên đến thời điểm hiện nay lũy kế tiến độ mới đạt 88%.

Thứ hai: Do các thủ tục để ký kết phụ lục hợp đồng số 19 của hợp đồng tư vấn chung. Phụ lục 19 gồm các nội dung quan trọng như tư vấn; đào tạo lái tàu, nhân viên điều độ, trưởng ga; lắp đặt hệ thống công nghệ thông tin gói thầu CP4...

Thứ ba: Các vướng mắc còn tồn đọng triển khai dự án. Cụ thể, dự án metro số 1 là một trong những dự án đường sắt đô thị triển khai đầu tiên tại Việt Nam thực hiện theo các quy định hợp đồng nước ngoài và trải qua nhiều giai đoạn điều chỉnh các quy định pháp luật Việt Nam.

Nhiều nội dung cần thực hiện như xử lý tồn đọng từ đầu triển khai dự án đến nay vẫn chưa thể giải quyết dứt điểm trong thời gian qua. Do đó, cần tiếp tục phối hợp với các đơn vị xử lý dứt điểm trong thời gian tiếp theo làm cơ sở hoàn thành dự án đưa vào vận hành, khai thác an toàn, hiệu quả.